Ήλιος στο τρέξιμο: φίλος ή εχθρός;
της Άντζυ Τερζή
Tα πράγματα δείχνουν πως ο καιρός αλλάζει επιτέλους. Ο φετινός χειμώνας δεν μπορώ να πω, είχε αρκετή ποικιλία να μας προσφέρει. Οι πολλές βροχές που μας ταλαιπώρησαν και χάλασαν αρκετές προπονήσεις. Οι δυνατοί αέρηδες που μας μαστίγωναν συχνά- πυκνά παίζοντας ταυτόχρονα με τους χρόνους μας στα τεμπάκια και τις διαλειματικές. Αν και δεν μας έκανε τη χάρη να χιονίσει (όχι εδώ στα νότια τουλάχιστον) δεν μας στέρησε από την υγρασία που ευνόησε του φίλους μας τους ιούς να μας κεράσουν μπόλικες λοιμώξεις του αναπνευστικού.
Αλλά τα πράγματα δείχνουν πως γυρίζουμε εποχιακή σελίδα σιγά σιγά και όλο και πιο συχνά ανοίγουμε τα χαράματα το πατζούρι και αντικρίζουμε επιτέλους καθαρό ουρανό, περισσότερους ανοιξιάτικους ήχους και σαφώς πιο ανεβασμένη θερμοκρασία. Μαζί με τον καιρό αλλάζει και η διάθεσή μας, η ενέργειά μας στην προπόνηση και φυσικά η γκαρνταρόμπα που επιλέγουμε να προβάρουμε στις διαδρομές μας.
Αλλά τα πράγματα δείχνουν πως γυρίζουμε εποχιακή σελίδα σιγά σιγά και όλο και πιο συχνά ανοίγουμε τα χαράματα το πατζούρι και αντικρίζουμε επιτέλους καθαρό ουρανό, περισσότερους ανοιξιάτικους ήχους και σαφώς πιο ανεβασμένη θερμοκρασία. Μαζί με τον καιρό αλλάζει και η διάθεσή μας, η ενέργειά μας στην προπόνηση και φυσικά η γκαρνταρόμπα που επιλέγουμε να προβάρουμε στις διαδρομές μας.
Αφήνοντας τα μακριά ενισχυμένα υφάσματα με όλα τα accessories (γάντια, σκουφιά, γιλέκα) στο ράφι, πειραματιζόμαστε με πιο λάιτ καταστάσεις, το κοντό μανίκι και το ελαφρύ αντιανεμικό στη μέση για το τέλος της προπόνησης και τις διατάσεις, ενώ κάνουν δειλά δειλά την επανεμφάνισή τους τα πιο κοντά κολάν και τα σορτσάκια. Μπαίνουμε στην εποχή όπου αρχίζουμε να «σημαδευόμαστε» ότι είμαστε δρομείς, αποκτώντας τις πρώτες μας γραμμές στα χέρια και πόδια από τον ήλιο και το μάκρος του ρούχου.
Μέχρι πρόσφατα είχα ακόμα στα πόδια τη γραμμή από το κολάν του μαραθωνίου. Φυσικά δεν είχα προνοήσει με το κρύο που είχε το πρωί ότι θα χρειαζόμουν προστασία από τον ήλιο Νοέμβρη μήνα στην Αθήνα. Ωστόσο, δεν είναι μονάχα αισθητικοί οι λόγοι που πρέπει να λαμβάνουμε τα μέτρα μας για τον φίλο ήλιο, που εύκολα μπορεί να γίνει εχθρός. Όπως και το κορμί θέλει την προθέρμανσή του πριν το κύριο κομμάτι της προπόνησης, έτσι και το δέρμα μας θέλει την προθέρμανσή του πριν την απότομη έκθεσή του στον ανανεωμένο και ξεκούραστο ακόμα ήλιο που ήρθε να περάσει την σεζόν μαζί μας.
|
Tο δέρμα μας θέλει την προθέρμανσή του πριν
|
Όλοι γνωρίζουμε για τις βλαβερές επιπτώσεις του ήλιου και της υπεριώδους ακτινοβολίας στο δέρμα μας. Από τις πιο ελαφριές καταστάσεις όπως τα εγκαύματα και τον πόνο αυτών, έως τις πιο σοβαρές όπως τον καρκίνο του δέρματος, το γνωστό μελάνωμα.
Πρόσφατα σε έρευνα που έγινε Ιατρική Σχολή στο Graz της Αυστρίας, μελετήθηκαν 210 μαραθωνοδρόμοι ηλικίας 19- 71 σε σύγκριση με 210 άτομα που δεν ήταν δρομείς αλλά είχαν παρόμοια χαρακτηριστικά με τους δρομείς όπως ηλικία, χρώμα ματιών και δέρματος. Η έρευνα έδειξε ότι οι δρομείς είχαν αυξημένα ποσοστά σε ακανόνιστου σχήματος και αλλοιωμένου χρώματος ελιές, κακώσεις δέρματος και πανάδες, όλα επικίνδυνα για την ανάπτυξη μελανώματος, δηλαδή καρκίνου του δέρματος. Από τους δρομείς που μελετήθηκαν, μόνο το 56% χρησιμοποιούσε αντηλιακή προστασία. Ένας επιπλέον λόγος που οι δρομείς είναι πιο ευάλωτοι σε παθήσεις του δέρματος είναι η μειωμένη άμυνα- ανοσία του οργανισμού τους συχνά λόγω της υπερπροπόνησης και της έντονης άσκησης. |
Μερικές συμβουλές για προστασία από τον ήλιο είναι :
· Προπόνηση τις ώρες που ο ήλιος είναι λιγότερο έντονος, αποφεύγοντας τις μεσημεριανές ώρες όπου οι ακτίνες του πέφτουν κάθετα επάνω μας.
· Να φοράμε αντηλιακή προστασία περίπου 20λεπτά πριν βγούμε για προπόνηση και όχι στο σημείο της προπόνησης, δίνοντας έτσι τον απαραίτητο χρόνο που χρειάζεται για να απορροφηθεί και να μας προφυλάξει. Να χρησιμοποιούμε τουλάχιστον SPF 15 (στη χώρα μας προτιμότερο SPF 30+)με προστασία τόσο για τις UVA όσο και τις UVB ακτίνες, προτιμώντας τις μορφές σε stick, ειδικές αθλητικές συσκευασίες ή αδιάβροχες.
· Μην υποτιμάτε τις σύντομες προπονήσεις, διότι ακόμα και σε προπόνηση των 20λεπτών μπορούμε να πάθουμε ηλιακό έγκαυμα.
· Η αντηλιακή να εφαρμόζεται πριν ντυθούμε. Ειδικά τα καλοκαιρινά υφάσματα είναι πολύ λεπτά αφήνοντας όλο το σώμα εκτεθειμένο στις ακτίνες του ηλίου, ακόμα και κάτω από τα ρούχα. Βέβαια υπάρχουν υπερσύγχρονα υφάσματα με ίνες ασημιού που προσφέρουν ηλιακή προστασία στις υψηλές θερμοκρασίες, αλλά δεν νομίζω πως ο μέσος ερασιτέχνης δρομέας έχει την άνεση να τα προμηθευτεί. Επίσης, μην ξεχνάμε πως όσο είμαστε σε κίνηση, μετακινούνται τα μανίκια και τα σορτς με αποτέλεσμα να μένουν ακάλυπτα επιπλέον σημεία του σώματός μας . Για το λόγο αυτό, αντηλιακή κρέμα παντού!
· Να φοράμε πάντα καπέλο και γυαλιά ηλίου με προστασία από τις UV ακτίνες. Το καπέλο βοηθάει τόσο γιατί αποτρέπει την έκθεση του προσώπου στον ήλιο, όσο γιατί απορροφάει τον ιδρώτα εμποδίζοντας έτσι την αντηλιακή να στάξει στα μάτια μας.
· Να υπάρχει αντηλιακή κρέμα για συμπληρωματική επάλειψη πάντα στον σάκο μας για τις μεγάλες προπονήσεις ή/ και αγώνες.
· Να υπάρχει αντηλιακή κρέμα στο drop bag μας σε κάποιο σταθμό κατά τη διάρκεια των μεγάλων αγώνων. Υπάρχουν και συσκευασίες μιας χρήσεως που μπορούμε να έχουμε στην τσέπη μας και να απλώσουμε στο πρόσωπο, λαιμό και χέρια τρέχοντας χωρίς να χάσουμε πολύτιμο χρόνο από τον τελικό μας στόχο. Οι συνήθεις αντηλιακές κρέμες έχουν ασφαλή διάρκεια δράσης περίπου δυο ώρες, ή και λιγότερο αν ιδρώνουμε υπερβολικά.
Τελειώνοντας τον αγώνα συνιστάται μια τελευταία επάλειψη, διότι ο χρόνος που ξοδεύουμε για αποθεραπεία, κουβεντούλα, τροφοδοσία, απονομές κλπ υποτιμάται όσων αφορά στην έκθεσή μας στον ήλιο.
· Προπόνηση τις ώρες που ο ήλιος είναι λιγότερο έντονος, αποφεύγοντας τις μεσημεριανές ώρες όπου οι ακτίνες του πέφτουν κάθετα επάνω μας.
· Να φοράμε αντηλιακή προστασία περίπου 20λεπτά πριν βγούμε για προπόνηση και όχι στο σημείο της προπόνησης, δίνοντας έτσι τον απαραίτητο χρόνο που χρειάζεται για να απορροφηθεί και να μας προφυλάξει. Να χρησιμοποιούμε τουλάχιστον SPF 15 (στη χώρα μας προτιμότερο SPF 30+)με προστασία τόσο για τις UVA όσο και τις UVB ακτίνες, προτιμώντας τις μορφές σε stick, ειδικές αθλητικές συσκευασίες ή αδιάβροχες.
· Μην υποτιμάτε τις σύντομες προπονήσεις, διότι ακόμα και σε προπόνηση των 20λεπτών μπορούμε να πάθουμε ηλιακό έγκαυμα.
· Η αντηλιακή να εφαρμόζεται πριν ντυθούμε. Ειδικά τα καλοκαιρινά υφάσματα είναι πολύ λεπτά αφήνοντας όλο το σώμα εκτεθειμένο στις ακτίνες του ηλίου, ακόμα και κάτω από τα ρούχα. Βέβαια υπάρχουν υπερσύγχρονα υφάσματα με ίνες ασημιού που προσφέρουν ηλιακή προστασία στις υψηλές θερμοκρασίες, αλλά δεν νομίζω πως ο μέσος ερασιτέχνης δρομέας έχει την άνεση να τα προμηθευτεί. Επίσης, μην ξεχνάμε πως όσο είμαστε σε κίνηση, μετακινούνται τα μανίκια και τα σορτς με αποτέλεσμα να μένουν ακάλυπτα επιπλέον σημεία του σώματός μας . Για το λόγο αυτό, αντηλιακή κρέμα παντού!
· Να φοράμε πάντα καπέλο και γυαλιά ηλίου με προστασία από τις UV ακτίνες. Το καπέλο βοηθάει τόσο γιατί αποτρέπει την έκθεση του προσώπου στον ήλιο, όσο γιατί απορροφάει τον ιδρώτα εμποδίζοντας έτσι την αντηλιακή να στάξει στα μάτια μας.
· Να υπάρχει αντηλιακή κρέμα για συμπληρωματική επάλειψη πάντα στον σάκο μας για τις μεγάλες προπονήσεις ή/ και αγώνες.
· Να υπάρχει αντηλιακή κρέμα στο drop bag μας σε κάποιο σταθμό κατά τη διάρκεια των μεγάλων αγώνων. Υπάρχουν και συσκευασίες μιας χρήσεως που μπορούμε να έχουμε στην τσέπη μας και να απλώσουμε στο πρόσωπο, λαιμό και χέρια τρέχοντας χωρίς να χάσουμε πολύτιμο χρόνο από τον τελικό μας στόχο. Οι συνήθεις αντηλιακές κρέμες έχουν ασφαλή διάρκεια δράσης περίπου δυο ώρες, ή και λιγότερο αν ιδρώνουμε υπερβολικά.
Τελειώνοντας τον αγώνα συνιστάται μια τελευταία επάλειψη, διότι ο χρόνος που ξοδεύουμε για αποθεραπεία, κουβεντούλα, τροφοδοσία, απονομές κλπ υποτιμάται όσων αφορά στην έκθεσή μας στον ήλιο.
Όλοι λίγο πολύ είχαμε κάποια στιγμή τις δυσάρεστες εμπειρίες μας με τον ήλιο είτε σε προπόνηση είτε σε αγώνα.
Θα έτυχε σε αγώνα να ρίξετε με σφουγγάρια ή μπουκάλια νερό πάνω στο κεφάλι για να δροσιστείτε, διαπιστώνοντας πως λίγο αργότερα είχατε συγκαεί στα σημεία που έπεφτε και στέγνωνε το νερό επάνω σας. Εμπειρία όχι και τόσο «άνετη»! Θα έτυχε να σας βγει ένα δύσκολο Long Run καταμεσής του καλοκαιριού και ενώ βρίσκεστε στη νιρβάνα της επίτευξης του στόχου, να αλλάζει πλήρως η ψυχολογία σας όταν το ίδιο βράδυ καίνε οι ώμοι και πλάτη και δεν μπορείτε να σταθείτε από τη δυσφορία. Θα έτυχε μπαίνοντας ο Ιούνιος να διαπιστώνετε πως έχετε ήδη αποκτήσει μια καινούργια πανάδα στο πρόσωπο ή στα χέρια. Οι εμπειρίες αμέτρητες, αλλά όλες είναι δυνατόν να αποφευχθούν στο μεγαλύτερα βαθμό τους με τα σωστά μέτρα. |
Δεν θα ξεχάσω ποτέ τον Ολύμπιο δρόμο του 2012 όπου τερματίζοντας μετά από 26 ώρες επειδή τη δεύτερη μέρα έτρεχα για πολλές ώρες με τον ήλιο στα αριστερά μου, είχα καεί ΜΟΝΟ από την αριστερή πλευρά. Επειδή όλες οι μεγάλες προπονήσεις για τον αγώνα είχαν γίνει χαράματα ή βράδυ, δεν είχα λάβει τον παράγοντα «ήλιος» στα υπόψη μου. Κι εγώ ως άπειρη, είχα υποτιμήσει την ανάγκη αντηλιακής προστασίας. Αυτό μου χάρισε μια ωραιότατη μοβ απόχρωση στο δέρμα μόνο από την αριστερή πλευρά, συν του ότι τα χείλια μου ξεφλούδισαν 5φορές στους επόμενους δυο μήνες. Το πάθημα όμως μάθημα. Όταν λοιπόν στον επόμενο μεγάλο αγώνα χρησιμοποίησα αντηλιακή προστασία που ανανέωνα συχνά και στο δέρμα και στα χείλη… η διαφορά ήταν εμφανής.
Όπως λέει και ο φίλος μας Baz Luhrmann “everybody’s free to wear sunscreen”.
Κάντε λοιπόν πιο άνετα και πιο ασφαλή τρεξίματα, κι ο ήλιος θα γίνει φίλος και όχι εχθρός… στο χέρι μας είναι!
Όπως λέει και ο φίλος μας Baz Luhrmann “everybody’s free to wear sunscreen”.
Κάντε λοιπόν πιο άνετα και πιο ασφαλή τρεξίματα, κι ο ήλιος θα γίνει φίλος και όχι εχθρός… στο χέρι μας είναι!